Song mây là gì? Các bài báo nghiên cứu khoa học liên quan

Song mây là kỹ thuật đan lưới từ nan mây hoặc dây mây đã qua xử lý hóa chất và nhiệt, tạo cấu trúc ô van hoặc chữ nhật, bề mặt nhẹ, bền, dẻo, chịu lực cao. Song mây kết hợp tính thẩm mỹ tự nhiên của mây với độ bền cơ học cao, thường ứng dụng trong nội thất, xây dựng và đồ thủ công mỹ nghệ truyền thống.

Tóm tắt

Song mây là hình thức đan kết cấu lưới từ nan mây (Calamus spp.) hoặc dây mây (Daemonorops spp.) đã qua xử lý, tạo thành bề mặt nhẹ, bền, dẻo và có khả năng chịu lực cao. Vật liệu này kết hợp tính thẩm mỹ tự nhiên với độ bền cơ học, thường ứng dụng trong nội thất, xây dựng và đồ thủ công mỹ nghệ.

Tính đa dạng của kích thước ô lưới, đường kính nan và kỹ thuật tẩm xử lý chống ẩm mốc, mối mọt giúp song mây thích hợp với nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Quy trình sản xuất gồm thu hoạch, sơ chế, tẩm hóa chất, phơi khô và đan thủ công hoặc máy, đảm bảo chất lượng đồng nhất và tuổi thọ sản phẩm tối ưu.

Định nghĩa Song mây

Song mây (rattan weave) là kỹ thuật tạo mặt phẳng hoặc cong thông qua việc đan xen các nan mây đã được xử lý hóa chất và nhiệt, tạo nên một cấu trúc lưới có tính chịu lực và độ bền cao. Mỗi mắt lưới thường có hình chữ nhật hoặc ô van, khoảng cách giữa các nan được điều chỉnh để cân bằng giữa độ thông thoáng và khả năng chịu lực của sản phẩm.

Nan mây sau khi sơ chế có thể được xử lý nhuộm màu hoặc giữ nguyên màu tự nhiên, phục vụ nhu cầu thẩm mỹ đa dạng. Kỹ thuật đan song mây không chỉ dừng ở việc ghép nan thẳng mà còn kết hợp nhiều kiểu hoa văn như chéo, xương cá hoặc kiểu chồng lớp, tạo hiệu ứng thị giác phong phú và gia tăng độ cứng cho bề mặt.

Nguồn gốc và lịch sử

Cây mây phân bố chủ yếu ở các vùng rừng nhiệt đới Đông Nam Á, như Việt Nam, Indonesia, Philippines và Malaysia. Tài liệu của Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO) ghi nhận khai thác mây làm vật liệu xây dựng, sản xuất đồ gia dụng và vật dụng sinh hoạt đã xuất hiện từ hàng trăm năm trước, gắn liền với đời sống phòng tục các cộng đồng dân tộc bản địa [FAO].

Kỹ thuật đan song mây phát triển mạnh mẽ trong văn hóa dân gian và cung đình tại Việt Nam, nơi các nghệ nhân chế tác ghế chờ, vách ngăn, đèn lồng và dụng cụ hàng ngày. Trong thời kỳ thuộc địa, song mây còn được xuất khẩu sang châu Âu và Bắc Mỹ, trở thành biểu tượng của phong cách nội thất nhiệt đới và phong cách “boho” hiện đại.

Vật liệu và đặc tính sinh học

Nan mây thu hoạch thường có đường kính từ 1–10 mm, thành phần chính gồm cellulose (60–70%), hemicellulose (20–30%) và lignin (10–15%), mang lại độ bền cơ học và khả năng chống uốn cong tốt [ScienceDirect]. Mật độ vật liệu dao động khoảng 0,6–0,8 g/cm³ sau khi sơ chế, giúp sản phẩm nhẹ dễ vận chuyển và lắp đặt.

  • Kháng ẩm và mối mọt: Nhờ tẩm hóa chất chuyên dụng (ví dụ borax hoặc Boron), nan mây chống ẩm mốc và côn trùng hiệu quả.
  • Độ bền uốn cao: Khả năng chịu lực uốn đạt 50–80 MPa, phù hợp làm ghế, bàn chịu trọng tải lớn.
  • Độ đàn hồi: Module đàn hồi trong khoảng 1,5–2,0 GPa, đảm bảo khả năng hồi lại hình dạng ban đầu sau biến dạng nhẹ.
Thông số Giá trị tiêu biểu Đơn vị
Mật độ 0,6–0,8 g/cm³
Độ bền uốn 50–80 MPa
Module đàn hồi 1,5–2,0 GPa
Độ ẩm cân bằng 8–12 %

Các đặc tính sinh học như cấu trúc cellulose kết hợp lignin tạo nên bề mặt tự nhiên, chống trượt và tăng ma sát. Điều này giúp song mây phù hợp với thiết kế nội thất ốp sàn, tường và đồ nội thất ngoài trời, vừa giữ được vẻ đẹp tự nhiên vừa đảm bảo tính an toàn và bền vững lâu dài.

Quy trình sản xuất Song mây

Thu hoạch nan mây vào mùa khô, khi độ ẩm trong thân cây giảm, đảm bảo nan cứng chắc, ít co rút. Nan đạt kích thước đồng đều (đường kính 1–10 mm) được sơ chế sơ bộ bằng cách loại bỏ lớp vỏ ngoài và phần ruột mềm.

Sau đó, nan mây được luộc trong dung dịch borax hoặc boric acid (~2–5% nồng độ) trong 2–4 giờ để diệt khuẩn, chống mối mọt và tăng khả năng hấp thụ nhuộm màu. Quá trình này quyết định độ bền sinh học và tuổi thọ sản phẩm [FAO].

Tiếp theo, nan được phơi khô trong 5–7 ngày dưới ánh nắng nhẹ hoặc sấy nhiệt (<50 °C) để độ ẩm cân bằng 8–12%. Công đoạn cuối là cán mỏng hoặc bào mặt, tùy yêu cầu về độ dày, trước khi đưa vào khung đan.

Cấu trúc và tính chất cơ học

Cấu trúc song mây dạng lưới 2 chiều tạo nên phân bố ứng suất đều trên bề mặt. Liên kết chéo giữa các nan giúp gia tăng độ cứng vỏ ngoài và khả năng chịu lực uốn, đồng thời cho phép một mức độ biến dạng đàn hồi nhất định.

Độ bền uốn trung bình của song mây đạt 50–80 MPa, module đàn hồi 1,5–2,0 GPa. Khả năng chống va đập và mỏi vật liệu giúp sản phẩm nội thất chịu tải trọng động tốt hơn so với nhiều loại gỗ nhẹ [ScienceDirect].

Thông số cơ họcGiá trịĐơn vị
Độ bền uốn50–80MPa
Module đàn hồi1,5–2,0GPa
Độ giãn kéo đứt3–5%

Khả năng hấp thụ năng lượng va đập (impact toughness) khoảng 15–25 kJ/m², phù hợp cho mặt bàn hoặc sàn nhẹ. Độ bền nén ngang đạt 30–50 MPa, hỗ trợ tốt các kết cấu tường, vách ngăn.

Ứng dụng trong nội thất và xây dựng

Trong nội thất, song mây được dùng làm ghế, bàn café, giá kệ và giường với ưu điểm nhẹ, di động, dễ bố trí. Bề mặt lưới cung cấp độ thông thoáng và giảm áp lực lên tấm đệm hoặc vật liệu lót.

  • Vách ngăn và trần: Đảm bảo thông gió tự nhiên, tạo hiệu ứng ánh sáng lọc sắc.
  • Đồ ngoại thất: Ghế bành, xích đu, bàn sân vườn nhờ khả năng chống ẩm và chịu tia UV sau phủ vecni chuyên dụng.
  • Thủ công mỹ nghệ: Giỏ xách, đèn lồng, khung tranh, tận dụng tính dẻo dai và màu sắc tự nhiên của mây.

Ứng dụng xây dựng bao gồm ốp tường, trang trí trần năng lượng thấp (low-energy architecture) và các mô-đun di động. Song mây được kết hợp cùng khung kim loại hoặc gỗ chịu lực, tạo nên giải pháp nhẹ, dễ lắp đặt và tái chế [ACS].

Yếu tố ảnh hưởng và sai số

Độ ẩm tương đối và nhiệt độ môi trường lưu trữ ảnh hưởng lớn đến kích thước và độ bền của nan mây. Độ ẩm quá cao (>65%) gây phồng nở, mốc; quá thấp (<30%) làm khô giòn và nứt gãy.

  • Chất lượng tẩm hóa chất: Tỷ lệ borax/boric acid không đồng đều dẫn đến mức độ kháng mối mọt khác nhau.
  • Độ đồng nhất nan: Khoảng sai đường kính >0,5 mm làm lệch lực phân bố, giảm khả năng chịu tải của lưới.
  • Biến dạng khi đan: Căng quá mức hoặc lỏng lẻo đều ảnh hưởng đến hình học ô lưới và tính chịu lực cuối cùng.

Kiểm soát sai số sản xuất đòi hỏi sử dụng thiết bị đo đường kính tự động và kiểm tra độ ẩm liên tục theo chuẩn ISO 3788:2018 [ISO].

Xử lý và bảo trì

Bảo dưỡng định kỳ bằng lau chùi khô, tránh tiếp xúc trực tiếp với nước. Sơn phủ lớp vecni mỏng giúp tăng khả năng chống UV và chống thấm mà không che mất vân gỗ tự nhiên.

Đối với các vết bẩn bám sâu, sử dụng dung dịch nhẹ (xà phòng trung tính 1–2%) và khăn mềm; phơi khô tự nhiên, không dùng máy sấy nhiệt cao.

  1. Kiểm tra độ ẩm bề mặt trước khi xử lý.
  2. Lau bằng khăn mềm thấm dung dịch nhẹ, sau đó lau khô ngay.
  3. Sơn vecni hoặc dầu bảo vệ 6–12 tháng/lần, tuỳ điều kiện sử dụng.

Xu hướng nghiên cứu và phát triển

Miniaturization và tự động hóa sản xuất đang được quan tâm: robot đan tự động sử dụng AI để điều chỉnh lực căng nan theo biến dạng thực tế, cải thiện chất lượng và năng suất.

Nghiên cứu composite kết hợp mây với nhựa sinh học (PLA, PHB) hoặc epoxy để tăng khả năng chống ẩm, mối mọt và mở rộng ứng dụng trong ngành ô tô và hàng không nhẹ [ScienceDirect].

Ứng dụng IoT và cảm biến siêu nhỏ tích hợp trên nan mây cho phép theo dõi trạng thái độ ẩm, nhiệt độ và lực tác động trực tiếp, hướng đến giải pháp nội thất “thông minh” trong kiến trúc bền vững.

Các bài báo, nghiên cứu, công bố khoa học về chủ đề song mây:

Giám sát nước mặt tại Campuchia và Đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam trong vòng một năm, với quan sát Sentinel-1 SAR Dịch bởi AI
MDPI AG - Tập 9 Số 6 - Trang 366 - 2017
Nghiên cứu này trình bày một phương pháp để phát hiện và giám sát nước mặt bằng dữ liệu Radar Khẩu độ Tổng hợp (SAR) của Sentinel-1 tại Campuchia và Đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam. Phương pháp này dựa trên phân loại mạng nơ-ron được huấn luyện với dữ liệu quang học Landsat-8. Các thử nghiệm độ nhạy được thực hiện để tối ưu hóa hiệu suất phân loại và đánh giá độ chính xác truy xuất. Các bản đồ ...... hiện toàn bộ
#giám sát nước mặt #Sentinel-1 #SAR #Đồng bằng sông Cửu Long #Campuchia #Landsat-8 #độ phân giải không gian #ngập lụt #nhiệt đới #mây
Sự kết hợp giữa mã mạng và học máy cho phát sóng không dây hay bị lỗi Dịch bởi AI
2017 IEEE 7th Annual Computing and Communication Workshop and Conference (CCWC) - - Trang 1-7 - 2017
Việc phát sóng dữ liệu một cách đáng tin cậy tới nhiều người nhận qua các kênh không dây có độ tổn thất là một thách thức do sự không đồng nhất trong điều kiện kết nối không dây. Các phương án phát lại dựa trên yêu cầu lặp tự động (ARQ) không hiệu quả về băng thông do việc sao chép dữ liệu tại các máy nhận. Mã mạng (NC) đã được chứng minh là một kỹ thuật hứa hẹn để cải thiện hiệu suất băng thông m...... hiện toàn bộ
#Machine learning #network coding #wireless broadcasting
Nghiên cứu so sánh các phát hiện từ chụp CT ngực về tác động của sự tiếp xúc với bụi ở các khu vực khác nhau đối với bệnh nhân COPD sống ở các khu vực đô thị và nông thôn gần các nhà máy xi măng Dịch bởi AI
Respiratory Research - - 2021
Tóm tắt Đặt vấn đề Triệu chứng lâm sàng và hình ảnh radiological của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là khác nhau tùy thuộc vào các nguồn gốc viêm cụ thể. Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá các kiểu hình COPD liên quan đến sự tiếp xúc với bụi cụ thể. ... hiện toàn bộ
Áp dụng biến đổi sóng con kép cây đôi và biến đổi sóng con rời rạc mật độ đôi trong việc trích xuất và phân loại đặc trưng phổ khối Dịch bởi AI
Harry N. Abrams - - 2010
Trong bài báo này, chúng tôi đề xuất việc sử dụng biến đổi sóng con kép cây đôi và biến đổi sóng con rời rạc mật độ đôi để trích xuất các đặc trưng trong phổ khối. Hai quy trình tương ứng được gợi ý cho việc phân loại phổ khối. Nhiều thực nghiệm đã được triển khai trên hai loại phổ MALDI-TOF, bao gồm phổ ổn định và phổ nhiễu. Kết quả phân loại cho thấy các quy trình mà chúng tôi đề xuất không chỉ ...... hiện toàn bộ
#trích xuất đặc trưng #biến đổi sóng con kép cây đôi #biến đổi sóng con rời rạc mật độ đôi #phổ khối #máy vector hỗ trợ
Nghiên cứu giải pháp tổng hợp búp sóng cho sonar mặt mở tổng hợp nhiều máy thu sử dụng xung CW với các dữ liệu về vận tốc truyền âm ở biển Việt Nam
Tạp chí Nghiên cứu Khoa học và Công nghệ quân sự - Số 81 - Trang 14-20 - 2022
Bài báo này đề xuất giải pháp tổng hợp búp sóng cho sonar mặt mở tổng hợp nhiều máy thu sử dụng xung CW dựa trên giá trị trung bình của vận tốc truyền âm tương đương khi xét đến sự thay đổi của vận tốc truyền âm theo độ sâu. Với giải pháp đề xuất, có thể hướng búp sóng chính của giản đồ hướng tổng hợp đến mục tiêu cần quan sát. Giải pháp đề xuất còn giảm được thời gian tính toán phân bố pha so vớ...... hiện toàn bộ
#Synthetic aperture sonar; Beamforming; Equivalent sound velocity.
NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN SỰ THAY ĐỔI CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG Ở BỆNH NHÂN RỐI LOẠN NHỊP CHẬM CÓ CHỈ ĐỊNH ĐẶT MÁY TẠO NHỊP TIM VĨNH VIỄN
Tạp chí Y Dược học Cần Thơ - - 2022
Đặt vấn đề: Sự cải thiện chất lượng cuộc sống bệnh nhân sau đặt máy tạo nhịp tim vĩnh viễn là một trong những tiêu chí quan trọng giúp đánh giá sự thành công sau đặt máy. Mục tiêu nghiên cứu: Nghiên cứu chất lượng cuộc sống và một số yếu tố liên quan đến sự thay đổi chất lượng cuộc sống của bệnh nhân rối loạn nhịp chậm có chỉ định đặt máy tạo nhịp tim vĩnh viễn bằng thang điểm Aquarel. Đối tượng v...... hiện toàn bộ
#AQUAREL #máy tạo nhịp tim vĩnh viễn
SỰ ĐÁP ỨNG CỦA CÂY BẮP RAU (ZEA MAYS L.) ĐỐI VỚI PHÂN LÂN TRONG ĐIỀU KIỆN NHÀ LƯỚI TRÊN MẪU ĐẤT CHUYÊN CANH RAU MÀU Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
Tạp chí Khoa học Đại học cần Thơ - Số 19a - Trang 135-142 - 2011
Trên các vùng chuyên canh rau màu ở đồng bằng sông Cửu Long, phân lân được sử dụng cho cây trồng với liều lượng rất cao. Điều này đã dẫn đến sự gia tăng hàm lượng  lân dễ tiêu trong đất, có thể dẫn đến sự đáp ứng thấp của cây trồng đối với phân lân. Do đó đề tài được thực hiện nhằm đánh giá sự đáp ứng của cây bắp rau với phân lân trên các vùng trồng rau lớn ở Đồng Bằng Sông Cửu Long trong điều kiệ...... hiện toàn bộ
#Bắp rau #phân lân #rau màu #lân dễ tiêu trong đất #đồng bằng sông Cửu Long
Ứng dụng mạng anfis cho điều khiển trượt đồng bộ tay máy robot song song phẳng 3 bậc tự do
Tạp chí Khoa học và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng - - Trang 68-73 - 2019
Bài báo đề xuất thuật một phương pháp sử dụng mạng ANFIS trong việc tự động điều chỉnh tham số của bộ điều khiển trượt đồng bộ, được ứng dụng trong điều khiển tay máy robot song song phẳng 3 bậc tự do 3-RRR. Thuật toán điều khiển trượt đồng bộ được xây dựng dựa trên thuật toán điều khiển trượt truyền thống và các giá trị sai số đồng bộ, sai số đồng bộ chéo được lấy từ bộ điều khiển đồng bộ. Sau đó...... hiện toàn bộ
#Tay máy robot song song phẳng #mạng ANFIS #trượt đồng bộ #sai số đồng bộ #sai số đồng bộ chéo
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG CỦA NGƯỜI BỆNH RỐI LOẠN NHỊP CHẬM SAU CẤY MÁY TẠO NHỊP VĨNH VIỄN
Tạp chí Y học Việt Nam - Tập 507 Số 1 - 2021
Đặt vấn đề: Đánh giá chất lượng cuộc sống (CLCS) liên quan đến sức khỏe là cần thiết để có được cái nhìn tổng quan về CLCS của người bệnh, từ đó có chiến lược phù hợp để nâng cao sức khỏe về tinh thần, thể chất cho người bệnh. Mục tiêu của nghiên cứu là mô tả chất lượng cuộc sống của người bệnh rối loạn nhịp chậm sau cấy máy tạo nhịp vĩnh viễn bằng bộ câu hỏi AQUAREL và SF 12 tại Bệnh viện Tim Hà ...... hiện toàn bộ
#Chất lượng cuộc sống #Máy tạo nhịp vĩnh viễn #Rối loạn nhịp chậm
SÓNG TỔN THƯƠNG DỰ ĐOÁN KẾT QUẢ SỚM NGƯỠNG TẠO NHỊP TRONG CẤY MÁY TẠO NHỊP TIM VĨNH VIỄN
Tạp chí Y học Việt Nam - Tập 511 Số 1 - 2022
Mục tiêu: Mô tả vai trò của sóng tổn thương dự đoán kết quả sớm ngưỡng tạo nhịp trong quá trình cấy máy tạo nhịp tim vĩnh viễn. Đối tượng và phương pháp: 91 BN được cấy máy tạo nhịp vĩnh viễn. 127 điện cực được cấy thành công, gồm 108 điện cực có sóng tổn thương (COI: Current of Injury). Kết quả: Có 77/91 điện cực được cấy thành công có COI. Thời điểm trước xoáy đến thời điểm sau xoáy, độ rộng (IE...... hiện toàn bộ
#Sóng tổn thương #kết quả sớm ngưỡng tạo nhịp #cấy máy tạo nhịp vĩnh viễn
Tổng số: 101   
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 10

Chủ đề khác

#quang phổ phát xạ

Quang phổ phát xạ là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan

#ung thư biểu mô thận

Ung thư biểu mô thận là gì? Các bài báo nghiên cứu khoa học

#sự khoáng hóa

Sự khoáng hóa là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#xâm lấn khối u

Xâm lấn khối u là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#phúc lợi tâm lý

Phúc lợi tâm lý là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan

#khuếch tán bề mặt

Khuếch tán bề mặt là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan

#viêm dây thần kinh thị giác

Viêm dây thần kinh thị giác là gì? Các nghiên cứu khoa học

#hồi quy cox

Hồi quy cox là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#nhận thức xuyên văn hóa

Nhận thức xuyên văn hóa là gì? Các bài nghiên cứu khoa học

#nimotuzumab

Nimotuzumab là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan


Xem thêm